Filial Terapi Nedir?

Filial terapi, çocuğa bakım verenlere (genellikle ebeveynlere) uygulanan temel oyun terapisi tekniklerinin öğretildiği bir terapi yaklaşımıdır. Böylece ebeveynler bu teknikleri kendi çocuklarıyla birlikte kullanabilirler.

Ebeveynlerin, çocuklarının yaşamlarına destek olmak için gerekli becerileri öğrenebilecekleri inancına dayanan filial terapi, aile terapisi ve oyun terapisinin birleşiminden ortaya çıkan bir terapi yaklaşımıdır. Çocuk Merkezli Oyun Terapisinde uzman ve ruh sağlığı alanında diplomaya sahip olan kişiler tarafından verilen bu eğitimle ebeveynler çocuklarıyla özel oyun zamanlarını nasıl yürüteceklerini öğrenirler.

TARİH VE GELİŞİM

Filial Terapi, Bernard ve Louise Guerney tarafından 1960’larda çocuklarla çalışan sınırlı sayıda terapistin olduğunu fark etmeleri sonucunda geliştirilmiştir. Oyun terapisine yönelik bu yenilikçi yaklaşım, ebeveynleri ilgili teknikler konusunda eğitmeleri ve onlara bu teknikleri çocuklarıyla birlikte uygulama becerisi kazandırmalarıyla süreçteki oyun terapisinin kapsamını genişleterek bu eksikliği gidermeye çalışmışlardır.

Filial terapinin orijinal Guerney modelinde, ebeveynler çocuklarıyla eş zamanlı olarak haftalık oyun terapisi seansları yürütürken ortalama 12 ay boyunca eğitime katılmıştır. 1980’lerin sonlarından bu yana Garry Landreth, orijinal modeli zaman kısıtlamaları ve sınırlı kaynaklardan dolayı uyarlayarak filial terapisinin kullanımının yaygınlaşmasına yardımcı olmuştur. Güncel modelde, ebeveynler evde çocuklarıyla kamera karşısında haftalık oyun seansları düzenlerken 10 eğitim seansına katılmaktadır. Şu anda uzunlukları 10 ila 24 hafta arasında değişen çeşitli filial terapi formatları mevcuttur.

FİLİAL TERAPİ TEORİSİ

Filial terapi, psikodinamik, aile sistemleri, gelişimsel ve davranışsal teorilerden yararlanır. Yöntem, ebeveynlere becerileri öğretmek için tasarlanmış bir psikoeğitimsel müdahaledir. Oyun terapisi konusunda özel olarak eğitilmiş terapistler, ebeveynleri yöntem ve süpervizyon seansları konusunda eğitir, ancak bu yöntemdeki rolleri terapötik olmaktan çok eğiticidir. Ebeveynler bu süreçte oyun terapisti olmazlar; bunun yerine, çocukların zorlukların üstesinden gelmelerine ve/veya ebeveynlik uygulamalarını geliştirmelerine yardımcı olacak becerileri öğrenirler.

Bu terapi türü, tedavi arayan kişi olarak ebeveyne veya çocuğa odaklanmaz. Bunun yerine, ebeveyn ve çocuk arasındaki ilişki, terapinin odak noktasıdır. Ailelerde ortaya çıkan sorunlar genellikle aile dinamiği ile ilişkilidir; bir çocuğun sorunu genellikle yalnızca çocuğa atfedilemez ve ailenin bir üyesinin yaşadığı sorunlar muhtemelen tüm aileyi etkiler.

FİLİAL TERAPİ NASIL UYGULANIR?

Filial terapi birkaç aşamadan oluşur. Bir terapist genellikle önce aileyi değerlendirir. Aile dinamiklerini gözlemlemek için biraz zaman gerekir. Ardından, terapist ebeveynleri birkaç seans boyunca temel teknikler konusunda eğitir. Bu eğitimin süresi başvuru nedenine ve ihtiyaca göre değişiklik gösterir. Bundan sonra, ebeveynler çocuklarıyla seanslar yürütürken terapist doğrudan süpervizyon sağlar. Ebeveyn liderliğindeki seanslar genel olarak klinik ortamda başlar, ancak sonunda eve geçer. Terapi süresince, terapist sürekli destek sağlar ve ailelerin karşılaşabileceği tüm zorlukları ele alır, böylece aileleri terapinin tamamlanması için hazırlar.

Filial terapi çoğunlukla bir grup ortamında yürütülür, böylece ebeveynler didaktik eğitime ek olarak duygusal destek alabilirler. Bir grup ortamında, ebeveynler ayrıca çeşitli ebeveynlik stillerini deneyimleme yeteneğine de sahip olur. Filial terapi aynı zamanda çiftler ve tek ebeveynler için de uyarlanmış olup öğretmenleri ve diğer bakım verenleri eğitmek için kullanılabilir. Filial terapideki teknikler yönlendirici değildir ve çocuk merkezlidir, yani çocuklar ebeveynlerinden çok fazla talimat almadan istedikleri gibi oynamakta özgürdürler.

FİLİAL TERAPİ ÇALIŞMA ALANLARI

Filial terapi başlangıçta sosyal, duygusal veya davranışsal kaygılar yaşayan çocukları tedavi etmek için tasarlanmıştır. Günümüzde aşağıdakiler gibi çok çeşitli çocukluk sorunlarını tedavi etmek için kullanılır:

Kaygı

Evlat edinme veya koruyucu aile ile ilgili endişeler

Kronik hastalık veya sakatlık

Depresyon

Dikkatsizlik ve hiperaktivite

Travma

Karşıt davranışlar

Saldırganlık

Filial terapi, hem ebeveynleri güçlendirmeyi hem de ebeveyn ile çocuk arasındaki ilişkiyi geliştirmeyi amaçlar. Filial terapi süresince, ebeveyn, sınırları korurken çocuğu ile ilişki içerisinde çeşitli yöntemler öğrenme fırsatına sahip olur.

Referanslar:

Bratton, SC, Jones, L., Ray, D. ve Rhine, T. (2005). Çocuklarla oyun terapisinin etkinliği: Tedavi sonuçlarının meta-analitik bir incelemesi. Profesyonel Psikoloji: Araştırma ve Uygulama, 36(4), 376-390.

Bratton, SC & Landreth, GL (2010). Çocuk ebeveyn ilişkileri terapisi: Kontrollü sonuç araştırmasının gözden geçirilmesi. S.C. Bratton, S.C. Ray, & J. Baggerly (Eds.), Çocuk merkezli oyun terapisi araştırması: Etkili uygulama için kanıt temeli. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.

Daneker, D. & Hunter-Lee, B. (2006). Filial terapi: Çocuklar ve ebeveynleri için kültürel açıdan hassas müdahale. VISTAS Çevrimiçi. http://www.counseling.org/docs/disaster-and-trauma_sexual-abuse/filial-therapy_ kulturel-hassas-intervention.pdf?sfvrsn=2

Guo, Y. (2005). Anakara Çin’deki çocukların davranışsal ve duygusal sorunları için filial terapi. Çocuk ve Ergen Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 18(4), 171-180.

Çavdar, N. (t.y.). Filial terapi. http://www.filialtherapy.co.uk adresinden alındı

Ebeveyn-çocuk ilişkisini oyun yoluyla güçlendirmek: Filial Terapi. (t.d.). http://www.play-therapy.com/parents.html#strength

Sweeney, DS & Skurja, C. (2001). Kültürler arası bir aile müdahalesi olarak filial terapi. Asya Danışmanlık Dergisi, 8(2),175-208.

VanFleet, R. (2011). Evlat terapisi: Oyunun gücü ile aile ilişkilerini güçlendirmek. C.E. Schaefer (Ed.), Oyun terapisinin temelleri. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.

VanFleet, R. (2012). Filial terapiye genel bir bakış. http://www.lianalowenstein.com/articleFilialTherapy.pdf