Çocuklarda Tırnak Yeme (Onikofaji) Davranışı ve Psikolojik Boyutu

Tırnak Yeme çok yaygın görülen, beden odaklı tekrarlayan davranışsal bir eylemdir. Genellikle 3 veya 4 yaşından önce kendini göstermez. Bu alışkanlığın sıklığı 18 yaşına kadar azalır, ancak yetişkinliğe kadar devam edebilir. Bu davranışın genellikle anksiyete ya da duygusal gerginlik ile ilişkili olduğu varsayılır; ancak bu konuda yeterli araştırma bulunmamaktadır. Çocukların çoğu tırnak yeme davranışlarından rahatsızlık duyarlar ve bunu durdurmak isterler. Ancak bazı çocuklar bunu yapmakta başarısız olurlar; çünkü değiştirilmesi veya tedavi edilmesi zor bir davranıştır. Tırnak yeme (Onikofaji), DSM-IV-R’de dürtü kontrol bozukluğu kapsamına girer ve DSM-5’te obsesif-kompulsif ile ilişkili bir bozukluk olarak sınıflandırılır. Onikofajisi olan kişiler tırnak yataklarını çiğneyebilir ve bu da parmaklarda kırmızı iltihaplı kronik yara izi ile sonuçlanır. Bazen bu alışkanlık o kadar şiddetli olabilir ki, ısırılan tırnakların diş etinde sıkışmasına neden olabilir.

Çocukların ve gençlerin tahmini olarak yüzde 30 ile 60’ı tırnaklarını ısırır. Peki buna ne sebep olur?

• Bazı araştırmalar tırnak yemenin genetik faktörleri olabileceğini gösterir.
• Ayrıca, çocuğunuza durması için ısrar ettiğinizde (olumsuz da olsa) gördüğü ilgiden dolayı tırnaklarını ısırıyor olabilir.
• Çocuğunuzun farkında bile olmadığı tekrarlanan bir davranış olan tırnak yemeyi alışkanlık haline getirmiş olabilir. Alışkanlıklar üç ana nedenden dolayı gelişir:

Can sıkıntısı: Canı sıkılan bir çocuk, yapacak daha acil bir şey olmadığı için tırnaklarını ısırmaya başlayabilir.

Rahatlama: Tırnak ısırma strese bir tepki olabilir.

Odaklanma: Bazı çocuklar uykuya dalmak için parmaklarını emerken, bazıları tırnaklarını ısırır.

Tırnak yeme davranışını gösteren çocuklarda en sık eşlik eden psikiyatrik bozukluklar;

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (%74.6),

Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu (%36),

Ayrılma Anksiyetesi bozukluğu (%20.6),

Enürezis (%15.6),

Tik bozukluğu (%12.7),

Obsesif kompulsif bozukluk (%11,1),

Majör depresif bozukluk %6.7,

Mental retardasyon %9.5,

Yaygın gelişimsel bozukluk %3.2’dir.

Bu rahatsızlıkları olan herkes tırnaklarını yemez. Aynı şekilde tırnak yemeniz de psikolojik bir rahatsızlığınız olduğu anlamına gelmez. Düşük kendini yönetme ve problem çözme becerisi olan çocuklarda bu davranışa en yüksek eğilimi göstermiştir. Tırnak yemeye başlama yaşı ile eşlik eden psikiyatrik bozukluk arasında ilişki yoktur. Tırnak yemenin şiddeti ve sıklığı, herhangi bir eşlik eden psikiyatrik bozuklukla ilişkili değildir.

TIRNAK YEME KONUSUNDA NE ZAMAN ENDİŞELENMELİSİNİZ?

Bazen, tırnak yeme, aşırı kaygıya işaret edebilir. Çocuğunuzun tırnak yemesi parmak uçlarını ağrıtıyor veya kanatıyorsa veya başka endişe verici davranışlarda bulunuyorsa (derisini, kirpiklerini veya saçını koparmak, uykusunda ve yeme alışkanlığında değişiklik gibi), tırnak yeme davranışı aniden ortaya çıktıysa ve hızla arttıysa bir uzmana danışmanız yararlı olacaktır.

Oyun terapisi, ebeveyn danışmanlığı, filial terapi, bilişsel davranışçı terapi yöntemleri kullanılarak çocuğun yaşadığı stres, kaygı, korku ve ebeveyn tutumları ile çalışma yapılır. Tırnak yeme davranışı ile ilgili İzmir Çocuk ve Ergen Psikoloğundan randevu almak için “İletişim” sekmesinden bize ulaşabilirsiniz.