Öncelikle daha net görebilmek açısından süreci aşamalara ayıralım. YKS süreci aşamaları:
1-) Hazırlık Evresi
2-) Sınava Giriş
3-) Sınav Sonuçlarının Açıklanması
4-) Tercih Dönemi
5-) Tercih Sonuçlarının Açıklanması
6-) Üniversiteye Gidiş
3-) Sınav Sonuçlarının Açıklanması:
İlk 2 aşamayı geçtik. 3. Aşama ise yarın. 20 Temmuz 2023 Perşembe ÖSYM sınav sonuçlarını açıklayacak. Bu evrede her öğrenci puanlarına, sıralamasına göre üniversite, bölümler araştıracaktır. Kimi umutlu kimi umutsuz, kimi mutlu kimi hayal kırıklığına uğramış bir şekilde. Bu süreçte herkesin kafası çok karışıktır. Bu karışıklığa bir yerlerden faydalı olabilmek açısından açık ve yalın bir dille süreci ve dikkat edilmesi gereken noktaları anlatmaya çalışacağız.
Bu aşamada dikkat edilecek noktalardan biri, EA-SAY-SÖZ puan ve sıralamalarınızdan iyice haberdar olmak, incelemek gerekir. Nasıl olsa düşük geldi, pekte bir yere gideceğimi düşünmüyorum, ne olursa olsun umursamıyorum artık düşüncelerine girmemek gerekli. Bir okul rehber öğretmeni, aileniz ya da yakınlarınızdan bu konuda deneyimli olan bilirkişilerle iletişime geçip danışın.
Sonrasında sonucunuza göre gelebilecek bölüm ve üniversiteleri araştırın ve bir çizelge oluşturun. Bu çizelgeyi oluştururken ÖSYM’nin her yıl yayımladığı üniversite ve bölümlerin bir önceki yıl en son öğrencisini aldığı sıralama ve puanlar hakkında tabloları var. Bu tablodan yararlanın. (Tercih Kılavuzu)
Oluşturduğunuz çizelgeyi tercih dönemi gelinceye kadar arada bir gözden geçirin. Kafanızda soru işareti olan ya da uyuşmayan bir nokta varsa bilirkişilere tekrar danışın ve düşüncelerinizi paylaşın.
4-) Tercih Dönemi:
Tercih dönemi ne zaman başlayacak? Bu konuda ÖSYM henüz bir açıklama yapmadı. Bu dönemde öğrenciler kafalarına yatan üniversite ve bölümleri tercih ederler ve tercihlerin açıklanması evresini beklemeye başlarlar.
Bildiğimiz üzere 24 tercih hakkımız var. Ön lisans ve lisans için aynıdır. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken noktalardan biri, öğrenci pekiyi bir sonuç alamamıştır. Tek amacı ise çekip gitmek, aileden uzaklaşmak, yaşadığı yerden uzaklaşmak, üniversite ortamını yaşamak için tercih yapmaktır. Gitmek için gitme kafası kısaca. Tabi gelebilecek baskılar, maddi durumlar vb. bu konuda etken olabilir. Tercih dönemine kadar bu konuyu iyice bir düşünmeniz, yakın hissettiğiniz, bilgisine güvendiğiniz kişilerle oturup konuşmanız sizin için yararlı olacaktır. Gitmek, uzaklaşmak için tercih yapmak sizin için yararlı olabilir fakat 2 ya da 4 yılınızı vereceğinizi hesaba katmanız önemli. Uzaklaşmak yine yapılabilir. Tekrardan hazırlanmayı, çalışmanızı artırmayı düşünmenizde, disiplininizi bir gözden geçirmenizde fayda var.
Bir başka nokta ise ‘‘istediğim bölüme puanım/sıralamam yetiyor fakat istediğim üniversiteye yetmiyor. Tekrar hazırlanmak istiyorum’’. Bir şeyleri yapmak için önce kendimize güvenmemiz gerekir. Kendinize güveniyorsanız tabii ki yapabilirsiniz. Fakat başka alternatifleri de bir gözden geçirmenizde yarar var. Mesela yatay geçiş yapıp bir sonraki yıl istediğiniz üniversiteye geçiş yapabilirsiniz. Bu konu hakkında okul rehber öğretmeninizle bir iletişime geçebilir, bilgi alabilirsiniz.
Bir başka nokta öğrencinin boşta kalmamak için hiç ilgilenmediği bölümü yazması. Tercih yaparken mümkün olduğunca ilginizin olduğu bölümleri yazmanız, yazdığınız bölümler hakkında bilgi sahibi olmanız sonralarda okuduğunuz bölümden doyum almanız açısından oldukça önemli. Yazdığınız bölümlerin iş olanakları, kariyer olanakları, istihdam durumları, maaş durumlarına bir göz atmanız iyi olacaktır.
Bir başka nokta ölü tercihler. Sıralama ve puanlarınızın el verdiği ölçüde bir üniversiteye yerleşebilirsiniz. Umut edip belki olur diyerek sonuçlarınızdan yüksekte bir tercih yapabilirsiniz. Netice gelebilir ama gelmeyebilir de. Tercihlere dikkat edip tercih haklarını bilinçli ve israfsız kullanmak yerleşebilme olasılığı açısından önemlidir.
Sıralama ve puanların çok sayıda alternatife izin vermemesi. Eğer ki sonuçlar içi açıcı değil, istediğiniz bölüm ya üniversiteye el vermiyorsa tekrar hazırlanmanızda fayda var.
5-) Tercih Sonuçlarının Açıklanması:
Bu aşamada hemen hemen YKS süreci finaline gelmiş oluyoruz. ÖSYM net bir tarih söylemedi fakat tahmini olarak tercihlerin açıklanması Ağustos ayının son haftası-Eylül ayının ilk haftası arasında olacaktır. Bu aşamada yerleştiğiniz üniversite ve bölümü öğreneceksiniz. Bu aşamada öğrencilerin kafasında oluşan örnek sorular:
‘’Gelmez diyerek yazdığım tercih geldi. Ben ne yapacağım?’’ bu noktada gideceğiniz bölümle uyumlu musunuz, ilginiz var mı? Bu konularda iyice bir düşünün. Tercih danışmanları, rehber öğretmenler, psikolojik danışmanlarla bir görüşmenizde fayda var.
‘’İstediğim tercih değil istemediğim geldi. Ne yapmalıyım?’’ soruları içinde aynıları geçerlidir.
‘’Hiçbir yere yerleşemedim. Açıkta kaldım ne yapacağım?’’ yüksek ihtimal bu durum ölü tercihlerden kaynaklanıyordur. Bu noktada yapabilecek bir şey yok. Durumları tekrar gözden geçirip, akademik kariyer planlarınız varsa daha iyisini yapabilmek için yola çıkmalı, disiplinli, özgüvenli olmalısınız.
Herkese bölümü ve üniversitesi hayırlı olsun. Başarılarınızın devamını dileriz…
6-) Üniversiteye Gidiş:
YKS finaline geldik. Bu aşamada online/yüz yüze kayıtlarının, yurt başvuruları, yurt/ev/barınma arayışlarının, derslere hazırlıkların olduğu tatlı ve bir o kadarda uğraştırıcı işler sizleri bekliyor. J
Yararlı olması dileklerimizle…
Stajyer öğrenci Furkan Danacı.
